Eikelmuis
Opvang
Van oorsprong leven eikelmuizen binnen Nederland alleen in Zuid-Limburg. Maar er zijn steeds minder eikelmuizen… Dat komt door het opruimen van het landschap, de schaalvergroting in de landbouw en het steeds drukker worden van hun leefgebied.
In 2017 vroeg de Zoogdiervereniging of GaiaZOO een groepje eikelmuizen wilde opvangen. Ze waren gevonden in oude schuurtjes van een moestuinen complex in Rijswijk, ver weg van hun natuurlijke verspreidingsgebied. Dat deden we met liefde. Sindsdien heeft GaiaZOO een belangrijke rol in het behoud van de eikelmuis! En daar zijn we trots op!
Waarom
In de jaren ‘50 kwam de eikelmuis algemeen voor in vijftien Zuid-Limburgse bossen. Maar sinds 2006 is hij ‘ernstig bedreigd’. Om de eikelmuis te beschermen is een Provinciaal beschermingsplan opgesteld.
Lees verder 1/3
Wat
In GaiaZOO worden jaarlijks zo’n 50 eikelmuizen geboren. Samen met natuurorganisaties zetten we hen uit in de Limburgse bossen. In speciale nestkasten kunnen ze slapen en hun jongen grootbrengen.
Lees verder 2/3
Hoe
Eikelmuizen houden van weelderige bossen met open plekken. Ze verblijven veel in struiken met bessen, noten en insecten. Dit weten we dankzij onderzoek. Gaia Nature Fund steunde dit onderzoek en draagt bij aan het herstel van het leefgebied.
3/3
Zo helpen we de eikelmuis
Geboren om wild te zijn
De eikelmuizen in GaiaZOO leven achter de schermen, zodat ze zo min mogelijk in aanraking komen met mensen. Ze verblijven in natuurlijk ingerichte volières, waar ze ook zelf op zoek kunnen naar bramen, kevers en spinnen om te eten.
Jaarlijks worden er zo’n 50 eikelmuizen geboren in GaiaZOO. Sinds 2018 zetten we deze dieren uit op de Bemelerberg, waar in het verleden ook eikelmuizen leefden. Dit is een belangrijk onderdeel van het soortbeschermingsplan voor deze ernstig bedreigde slaapmuis. Het aantal eikelmuizen in dit gebied groeit nu gestaag. Niet alleen door de uitzet, maar ook dankzij gebiedsherstel en natuurlijke voortplanting!
De eikelmuis leeft binnen Nederland nog maar in twee bossen. De oorspronkelijke populatie leeft in het Savelsbos. De dieren die in GaiaZOO geboren zijn leven op de Bemelerberg.
Word Ambassadeur van de Natuur
Eikelmuizen met zenders
Tot voor kort wisten we niet precies hoe eikelmuizen leven. Deze kennis is echter heel waardevol om hen op de juiste manier te kunnen beschermen. In 2022 hebben onderzoekers van de Zoogdiervereniging daarom diverse eikelmuizen nauwgezet gevolgd. Dat kon dankzij een halsbandje met lichte GPS-zender. Om de werking van de zenders te testen en te zorgen dat de eikelmuizen er geen last van hebben, werden ze bij enkele eikelmuizen in GaiaZOO getest.
Het Gaia Nature Fund steunde een groot deel van dit onderzoek. Ook de natuurbehoud stichtingen van Dierenpark Amersfoort en Artis droegen bij.
Uitkomsten onderzoek:
- Nestkasten, boomholten en dicht struikgewas zijn in het voorjaar belangrijke slaapplaatsen .
- Gemiddeld hebben ze een leefgebied van bijna twee hectare. Maar er zijn ook eikelmuizen die nauwelijks van hun plek komen!
- Overdag gebruiken ze tot wel vijf verschillende slaapplaatsen.
- Bosranden en grote open plekken met een ondoordringbare wildernis van struiken zijn favoriet.
- Ze verplaatsen zich via horizontale verbindingen.
- Voedsel vinden ze in struiken met (rijpe) vruchten.
- In dood hout en rommelige hoekjes vinden ze insecten.
In deze mini-docu van de Zoogdiervereniging ontdek je hier meer over!
Zo kunnen we de toekomst voor
de eikelmuis zeker stellen!
Struiken planten
Eikelmuiscoördinator Anke Brouns gaat op strategische plaatsen heel veel (vruchtdragende) struiken in het leefgebied aanplanten. Daar profiteren ook allerlei andere kleine zoogdieren, vogels, amfibieën, reptielen en insecten van.
Nestkasten ophangen
Van nature maken eikelmuizen hun nest in holtes van oude bomen. Maar die zijn op veel plekken verdwenen. Daarom kopen we met een deel van de opbrengsten van het Jaar van de Eikelmuis tientallen nestkasten. Daarin kunnen eikelmuizen veilig en beschut slapen en hun jongen grootbrengen.
Verbindingen maken
Uitbreiding van het leefgebied van de eikelmuis is ook belangrijk. Daarvoor is een beboste verbindingsstrook nodig tussen de Bemelerberg en het Savelsbos, de twee gebieden waar nu nog eikelmuizen leven. Aanleg van houtwallen, holle wegen met dichte begroeiing, graften, hagen en boomgaarden in agrarisch gebied kunnen hierbij helpen.
Jaar van de eikelmuis 2022
GaiaZOO is er trots op dat wij een belangrijke rol hebben kunnen spelen in het behoud van de eikelmuis. Tijdens het Jaar van de Eikelmuis 2022 zamelden we veel geld in om het leefgebied van de eikelmuis te verbeteren.